Zhvillimi ideologjik i njerëzimit gjithnjë ka shkuar paralelisht me përparimin shkencor të tij. Në të shumtën e rasteve diktaturat nuk kanë qenë asgjë tjetër pos materializim i pavetëdijes për të drejtat njerëzore, shoqëruar me një mentaletet po ashtu të tillë.
Shkollimi, më saktë përparimi shkencor, nxori në dritë që vlera e njeriut është shumë më e madhe se ajo e kapitalit, me c’rast ndikoi në përmbysjen e sistemeve diktatoriale. Mjaft shembuj nga historia dëshmojnë që “errozioni” shpirtëror i popujve, i shoqëruar më pas me lloj-lloj sistemesh politike e ka konsideruar njeriun jo më tepër se një vegël. Gjersa arriti te Demokracia, njerëzimit iu deshën plot mileniume kohë. Jo më kot mund të shprehemi që të drejtat bazë njerëzore nuk kanë të bëjnë me njeriun, por janë vetë njeriu.